BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ

BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ


Rehberlik; bireyin kendisini tanıması ve çevre olanaklarını en iyi kullanabilmesinde bireye yapılan sistemli yardım süreci olarak tanımlanmaktadır.

Öğrencilere ilgi ve yeteneklerine uygun eğitsel programlar ve meslekler seçmelerinde, başarısızlık, ilgisizlik ve sosyal uyumsuzluk vb. sorunlarının çözümlenmesinde yardımcı olmak; onların zayıf ve güçlü yönlerinin, ilgi tutum ve değer yargılarının, yetiştikleri çevrenin geliştirici ve engelleyici etkilerinin ayrıntılı olarak bilinmesine bağlıdır.

ÖĞRENCİYİ TANIMA NEDİR ?

Öğrenciyi tanımak demek onun boyunu, ağırlığını, nasıl giyindiğini, saç rengini, yüzünü vb. özelliklerini bilmek tam doğru olarak anlatabilmektir.

Bunların yanında en önemlisi; neleri yapabilir, yaptıklarını ne kadar zamanda ne kadar iyi yapabilir, güç durumlarla karşılaştığında bunları nasıl karşılar ve nasıl çözer gibi öğrencilerle ilgili bu tür özelliklerin de bilinmesi gerekir.

Eğer öğrenciyi tanımak, onlar için en iyisini yapmak, onları en iyi şekilde geleceğe hazırlamak istiyorsak öğrencilerimizi her yönüyle tanımamız gerekir.


ÖĞRENCİYİ TANIMA ÇALIŞMALARINDA ELE ALINMASI GEREKEN KONULAR

1- Öğrencinin Ailesinin Ekonomik Durumu,
2- Öğrenci-Aile İlişkileri,
3- Bedensel Gelişimi ve Sağlığı,
4- Zihinsel ve Dilsel Gelişimi,
5- Duygusal ve Toplumsal Gelişimi,
6- Okul Eğitimi ve Başarı Durumu,
7- Okul Dışı Etkinliklere Katılımı,
8- Öğrencinin İlgileri ve Yetenekleri,
9- Geleceğe Yönelik Planları ve Mesleki Eğilimleri,

Yukarıda sayılan maddelerden öğrencilerin tanınması gereken yönlerini kısaca şöyle açıklayabiliriz.


1- SAĞLIK :

Öğrencilerin yakından bilinmesi gereken özelliklerinden birisi bedensel gelişimi ve beden sağlığının bilinmesidir. Beden sağlığı okul başarısını etkileyen önemli bir faktördür ve kişilik gelişiminin de önemli belirleyicilerindendir.

Bu nedenle ilköğretim çağında öğrencinin her yıl boyu ve ağırlığı ölçülmeli, görme, işitme, konuşma bozukluğu, görünür beden sakatlığı olup olmadığı, önceden geçirdiği hastalıklar saptanmalı, her yıl en az bir kez sağlık kontrolünden geçirilmelidir.
2- YETENEKLER :

Yetenek; kalıtımla gelen gizil güçlerin eğitim ve çevrenin etkisiyle geliştirilmiş kısmını ifade eder. Öğrencinin eğitimdeki başarısını önceden kestirmek için, eğitimin gerektirdiği yeteneklere ne ölçüde sahip olduğunu bilmemiz gerekir.

Öğrenciye eğitim dalını ve mesleğini seçmesinde yardımcı olmak için, onun genel ve özel yetenekler yönünden durumunu, zayıf ve güçlü olduğu yönlerini bilmemiz gerekmektedir.


3- İLGİLER :

Kişinin her hangi bir baskı altında kalmadan ya da kendisine ödül de vaat edilmediği halde bir takım faaliyetlere girişiyor ve bundan doyum sağlıyorsa bu kimsenin o tür faaliyetlere karşı ilgisi var demektir.

Bir öğrencinin ilgi duyduğu ders, etkinlik,meslek vb. bakarak öğrenci hakkında bilgi elde edilebilir. Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygun bir program izleyip yine ilgi ve yeteneklerine uygun bir mesleğe yönelmelerine yardımcı olabilmek için öğrencilerin ilgilerinin bilinmesi gerekir.

Bunun yanında kişinin ilgilerinin sürekli olabilmesi için yetenekle desteklenmesi gerekir. Yetenekle desteklenmeyen ilgi, belli bir süre sonra söner.


4- BAŞARI :

Yapılan araştırmalar, geçmiş başarının gelecekteki başarıyı önceden kestirmede önemli bir etken olduğunu göstermektedir.

Müfredat programlarında dersler aşamalı bir düzen içinde verildiğinden öğrencinin bir konu alanındaki başarısı, bir önceki konunun öğrenilmesinde gösterdiği başarıya bağlıdır.


5- KİŞİLİK :

Bireyin kişiliği birçok özelliklerin bir araya gelmesiyle oluşur. Beden yapısı, mizacı, ilgileri, psikolojik ihtiyaçları, yetenekleri, alışkanlıkları, tutumları kişiliği oluşturan ögelerden bazılarıdır. Kişiyle ilgili bunların hepsinin bilinmesine imkan yoktur.

Ancak; liderlik, bağımsız davranabilme, duygusal kararlılık, başkalarıyla işbirliği yapabilme gibi özellikler yönünden ne durumda olduğunu bilmek, öğrencinin okula uyumunu, öğretmen ve arkadaşlarıyla olan ilişkilerini anlamamız için gereklidir.




6- BENLİK TASARIMI :

Benlik; bireyin kendisini nasıl gördüğüdür. İnsan çevresine kendi algılama biçimine göre tepkide bulunur. Kişinin davranışları, onun kendi hakkındaki değerlendirmelerine göre yön alır.

Bireyin tutum ve davranışlarını, uzun ve kısa vadeli planlarını, hayat hedeflerini anlamak ve değerlendirebilmek için onun kendisi hakkındaki değerlendirmelerini yakından bilmek gerekir.

7- ÇEVRE :

Kişinin bilinmesi gereken yönlerinden birisi de onun yaşadığı çevrenin özelliklerinin bilinmesidir.

Ailenin ekonomik ve kültürel düzeyi çocuğun ilgilerini, okula ve eğitime karşı tutumunu dolayısıyla okuldaki başarısını ve uyumunu etkileyen önemli faktörlerdir. Kardeş sayısı, ilk veya son çocuk olma, tek çocuk olma çocuğun kişilik gelişimini etkiler.

Bu nedenle, çocuğun aile çevresi hakkında bilgi edinilmesi, hayatının önemli bir kısmını nasıl bir çevrede geçirdiği ve halen nasıl bir çevrede yaşamakta olduğu hakkında bilgi edinilmesi gerekir.