ÖĞRENCİ TANIMA TEKNİKLERİ

ÖĞRENCİ TANIMA TEKNİKLERİ


A- ÖLÇMEYE DAYALI TEKNİKLER :

1- YETENEK TESTLERİ :

Bireylerin zihinsel ya da akademik yetenekleri hakkında bilgi toplamak amacıyla hazırlanmış araçlardır. Bu testler belli yaş grupları için değişik biçimlerde hazırlanmış standart testlerdir. Yetenek testleri bir kimsenin eğitimden ne derece yararlanabileceği hakkında yordama yapmayı kolaylaştırır.

a) Genel Yetenek Testleri :

Belirli düzeylerde genel zihin yeteneklerini ölçer. Genel yetenek testleri kişinin eğitimden ne derece yararlanabileceği hakkında yordama yapmayı kolaylaştırır. Sayı, sözcük, şekil gibi sembollerle ifade edilen kavramların öğrenilmesini ve bu kavramlarla akıl yürütülmesini gerektiren kısmına “Akademik Genel Yetenek”denir.
Zeka testleri, genel yetenek testleri içerisinde yer alan testlerdir.

b) Özel Yetenek Testleri :

Müzik, resim ve sanat dallarında bireyin sahip olduğu özel zihin yeteneklerini ölçer.

c) Farklı Yetenek Testleri :

Dil yeteneği, soyut kavrama yeteneği, mekanik kavrama yeteneği gibi farklı zihin yeteneklerini ölçer.


2- KİŞİLİK TESTLERİ :

Genel olarak kişilik testleri, yansıtıcı türden olup kişisel yoruma açıktır. Kişilik testleri, çok çeşitli şekillerde hazırlanmış, yapıları ve kullanış amaçları birbirinden farklılık gösteren psikolojik ölçme araçlarıdır.

Bireyin psikolojik ihtiyaç ve değerlerini normal ve normal olmayan kişilik özelliklerini ölçen araçlardır.

a) Projektif Kişilik Testleri :

Açık seçik olmayan uyarıcılara karşı bireylerin gösterdiği kişisel ve subjektif tepkilere dayanan yöntemlerdir. Kişiliğin iç yapısına yansıtan ve kişiliği ortaya çıkarmaya çalışan bir tekniktir.

Projektif testlerde uyarıcı olarak resimlerden, mürekkep lekelerinden, tamamlanmamış cümlelerden yararlanılmaktadır.


• Roschach Mürekkep Lekesi Testi : Anlamsız mürekkep lekelerinden oluşan kartlar yöntemiyle uygulanır. Ruh hastalıklarının teşhisinde kullanılmaktadır. Uygulamak için özel bir eğitim gerekmektedir. Bireyleri normal ve anormal olarak ayırt etmede bu algısal özelliklerin önemli olduğu gözlenmiştir.

• Tematik Algı Testi (T.A.T.) : 30 tane resim kartından oluşmaktadır. Resimler kişide düşünmeyi canlandırabileceği, kişiler arası ilişkileri kendine özgü biçimde algılayabileceği içerikte hazırlanmıştır. Resimler hayal gücünü harekete geçirebilecek şekilde silik, kapalı ve sembolik olarak hazırlanmıştır. Bu test çocuklar, gençler ve yetişkinlerin komplekslerini, heyecanlarını, duygularını ve önemli ihtiyaçlarını açığa çıkarmak için uygulanmaktadır.

• Psikanalitik Hikayeler Testi : Denekler tarafından tamamlanacak on küçük hikayeden oluşan projektif bir testtir. Kompleksin, hastalığın saptanması amacıyla daha çok çocuklara uygulanmaktadır.

• Bier Cümle Tamamlama Testi : Test bireyin tavır ve duygularını yansıtır. Tamamlanmamış cümlelerden oluşan projektif bir testtir.


b) Kişilik Envanterleri :

Bireylerin psikolojik ihtiyaç ve değerlerini ortaya çıkarmaya yarayan ölçme araçlarıdır.

• Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri: Psikiyatri hastalarının tanısında ve patolojik hastalık gruplarına göre vak’aların sınıflandırılmasında kullanılır. Bireylerin kişisel ve sosyal uyum düzeylerini, ruh sağlığı yönünden normal ve normal olmayan yönlerini belirleme amacıyla kullanılır. 16 yaşın üzerindeki normal zeka seviyesine sahip kişilere uygulanmaktadır.

• Edwards Kişisel Tercih Envanteri : İnsan gereksinimlerini ölçmeyi amaçlar. Bireyin mesleğe yönelme sorunlarını belirlemede, meslek seçiminde bireyin ihtiyaçlarının bilincine varmasına ve kararlarında ihtiyaçlarını dikkate almasında kullanılır. Bunun yanında çeşitli mesleklerde çalışan insanların psikolojik ihtiyaçlarının belirlemede kullanılır.

• Hacettepe Kişilik Envanteri : Bireylerin kişisel sosyal uyum düzeylerini ölçmek, klinik ve normal vak’aları teşhis etmek ve ruh sağlığı taramaları yapmak amacıyla kullanılır.

• Beck Depresyon Ölçeği : Bireylerin depresif belirti ve tutumunun değerlendirilmesini içerir. Depresyonun şiddetiyle ilgili bilgi verir.




c) İlgi Envanterleri :

Bireylerin hoşlandıkları ve hoşlanmadıkları yönlerini daha iyi tanıyarak, ileride doyum sağlayacağı alanları seçmelerine yardımcı ölçme araçlarıdır.

• Kuder İlgi Alanları Tercih Envanteri : Bireyin meslek ilgilerini saptamak amacıyla kullanılır.

• Kendini Değerlendirme Envanteri : Meslek ve program seçimi sorunu ile karşılaşan öğrencilere uygulanır. Öğrencilerin ilgileri, yetenekleri, meslek değerleri ile ilgili sağlıklı kararlar verebilmelerine yardımcı olmak amacıyla uygulanır.

• Mesleki Yönelim Envanteri : Bireyin çeşitli iş ve mesleklere olan ilgi ve isteklerini ortaya koymaktadır.


d) Uyum Envanteri :

Bireyin uyum düzeyini belirlemek amacıyla kullanılır.

• Bell Uyum Envanteri :



3- BAŞARI TESTLERİ :

• Standart Başarı Testleri : Öğrencilerin içinde bulundukları özel koşulları dikkate almayan ve genel olarak kullanılan testlerdir.

• Öğretmen Yapımı Başarı Testleri : Belli bir ünite ya da konu alanını esas alan sınıf için hazırlanan ve öğretmen tarafından öğrencilerin konu ile ilgili ne bildikleri ölçen testlerdir.


B- ÖĞRENCİNİN ANLATTIKLARINA DAYALI TEKNİKLER :


1- GÖRÜŞME :

Danışanla danışman arasında amaçlı ve planlı, kendine özgü kuralları olan bir konuşmadır. Bilgi toplama, bireyin sorununu teşhis ve iyileştirmede etken bir tekniktir. Konuşmalar görüşmeden sonra hemen kayıt edilmelidir. Daha sonra kayıt formuna görüşmenin özeti ve gözlenen önemli davranışlar kayıt edilir.

Görüşmenin Amacı :

• Öğrenciye problemini kendi ifadesiyle ortaya koymasına yardımcı olmak.
• Gerekli bilgileri öğrenciye vermek.
• Öğrencinin kendi imkanlarını daha iyi anlamasına yardımcı olmak.
• Problemin çözümü için gerekli iç görüyü kazanmasına yardımcı olmak.
• Gerginlikten kurtulmasını ve duygularını olumlu yönde değiştirmesini sağlamak.


Görüşmenin Aşamaları :

a) Hazırlık Safhası :

• Görüşmenin amacı tespit edilmeli,
• Okulda öğrenciler için toplu kayıt tutuluyorsa öğrenci hakkında ön bilgi sahibi olunmalı,
• Görüşmede neler sorulacağı önceden tespit edilmeli,
• Uygun bir görüşme yeri hazırlanmalı,
• Görüşmenin zamanı önceden tespit edilmeli ve öğrenciye bildirilmelidir.

b) Görüşme Safhası :

• Öğrenci güler yüzle karşılanmalı,
• Öğrencinin kendini rahat ve güven içinde hissetmesi için gerekli ortam sağlanmalı,
• Öğrencinin hal ve hatırı sorulmalı,
• Daha çok öğrenci konuşturulmaya çalışılmalı, öğrencinin sözü kesilmemeli,
• Danışman görüşmeyi öğrenciye nasihat etmek için çıkmış bir fırsat olarak değerlendirmemeli,
• Konuyla ilgili olmayan sorular sorulmamalı,
• Konuşmanın sonunda kısa bir özet yapılmalıdır.

c) Görüşme Sonrası :

• Görüşmede konuşulanlar sır olarak saklanmalı,
• Görüşmede öğrenilen gerçekler objektif olarak yazılmalı,
• Tutulan kayıtlara bir yorum yapılmalı tutulacak yol ve tavsiyeler belirtilmeli,