SOSYOMETRİ DEĞERLENDİRME

SOSYOMETRİ DEĞERLENDİRME
AÇIKLAMA:
1-Testi uygulamadan önce, öğretmen ile uygulama yapacağı sınıf veya grup öğrencileri
arasında sağlıklı bir ilişki ve iletişim kurulması gerekir. (Öğrencilerin öğretmeni sevmesi, ona güvenmesi, inanması vb.)
2-Sosyometrik test sonuçları nerede ve ne amaçla kullanılacak ise, soruların o amaca yönelik seçilmesi gerekir. Soruların açık, kısa ve o sınıftaki bütün öğrenciler tarafından anlaşılacak şekilde olmasına dikkat edilmelidir.
Örnek: “Sınıfta beraber oturmayı en çok istediğiniz üç arkadaşınızın ismini tercih sırasına göre yazınız.” İfadesinin sonucunda, öğrencilerin sınıfta oturma yerleri belirlenebilir.
Sosyometrik testin uygulanmasında birinci aşama olarak yazı tahtasına cevap kağıdı
Örneği çizilebilir ve öğrencilerden birer boş kağıt çıkartarak tahtadaki örneği çizmeleri istenebilir, veya matbu olarak önceden çoğaltılan cevap kağıtları öğrencilere dağıtılır.
Daha sonra şu açıklamalar yapılmalıdır:
1-Cevap kağıdına ad,soyad,sınıf ve tarih yazınız.
2-Yazdığınız isimleri kimseye göstermeyiniz.
3-Önce iyice düşününüz sonra yazınız, eğer cevap kağıdına yazabileceğiniz üç arkadaşınız
yoksa iki, o da yoksa bir isim yazınız. Hiç kimse yoksa cevap kağıdını boş bırakınız.
4-Arkadaşlarınızın isimlerini yazarken tercihlerinizi derecelere göre yapınız.
5-İstediğiniz arkadaş bugün şu anda sınıfta yoksa onun adını da yazınız, başka sınıftan birisinin adını yazmayınız.
6-İstediğiniz arkadaş kız veya erkek olabilir. Anlamadığınızı sorunuz.

DEĞERLENDİRME:

1-Toplanan kağıtlar rastgele sıralanır ve her öğrencinin kağıdına birden başlayarak bir numara verilir. (İsteyen öğrencinin şifre nosu)
2-Cevap kağıtlarındaki sıra-şifre numarası ile, isteyen ve istenilenleri bir arada gösterecek
ÖZEL LİSTE hazırlanır.
3-Listenin doğru olarak hazırlandığı kontrol edildikten sonra cevap kağıtları yok edilir. Bun- dan sonra yapılacak işlemler:
4-Yaklaşık 1.5 cm çapında madeni para veya karton daire ile aynı ölçüde kesilmiş bir eşkenar üçgen hazırlanır. (Kızlar daire, erkekler üçgen ile temsil edilecektir.)
5-Üç derece isteklerin bir tabloda gösterilmesi için üç yaprak düz beyaz kağıt alınır.
6-Cevapların özet ve şifre listeleri, çalışma masasının üstüne alınır. Bu listenin 2. Ve 3. Dereceden istenen sütunu bir kağıtla kapatılır.
7-Bir yaprak kağıdın üzerine “BİRİNCİ DERECEDE TERCİHLER ŞEKİL TABLOSU” yazılı
Özet listenin 1. Derecede istenen sütununda en çok adı geçen öğrenci bulunur. Bu kız ise, kağıdın
Ortasına bir daire, erkek ise bir üçgen çizilir ve bu öğrencinin şifre numarası içine yazılır. Bundan sonra bu öğrenciyi isteyenler kimler ise, listenin birinci sütununa bakarak bulunur. İsteyen erkek ise bir üçgen, kız ise bir daire çizilip içine isteyenin şifre numarası yazılır. İsteyeni temsil eden şekilden istediği şekilde düz bir çizgi çekilir. İstediği şeklin yanında çizilecek ok başlığı ile isteği yönü belirtilir. Karşılıklı isteklerde her iki yönde de ok başlığı yapılıp ortaya dikey çizgi çizilir.
8- Birinci derecede isteyenler ve istenenler arasındaki ilişkiler, teker teker aynı şekilde işlenir. Ve birinci derecede isteyenler ve istenenler ile şekil tablosu tamamlanmış olur. Diğer derecedeki tablolarda aynı şekilde tamamlanır. Ancak tabloların doğruluğunun belirlenmesi için tablolardaki ok başlıklarının sayıları listedeki isteyenlerin sayılarına eşit olmalıdır.
9- Her üç derecedeki tercih, şekil tabloları üzerinde, yüzeysel olarak incelenmiş ve tamamlanmıştır. Öğretmen bu şekil tablolarına bakarak sınıfın 1’nci, 2’inci ve 3’üncü derecedeki grup bütünlüğünün ne durumda olduğunu bir bakışta görebilir.
-Sınıfta bir bütünlük var mı?
-Sınıfta kaç grup var?
-Çok ve az istenenler kimlerdir?
-Hiç istenmeyenler var mı? Varsa kimlerdir?
-Hiç kimseyi istemeyen ve kendi aleminde yaşayanlar kimlerdir?
-Kız ve erkek arkadaşlıkları ne durumda ve düzeydedir? Vb.
Soruların cevabı somut olarak şekilde görülebilir. Bu şekiller öğretmene sınıfın gerçek sosyal görünümünü tanımasına yardımcı olur. Bunlar yüzeysel bir incelemedir. Bunları birleştirmek suretiyle derinlik kazandırmak ve derinliğine bir inceleme yapmak ve bilgileri çok yönlü bir tabloda toplamakta mümkündür.
Cevap kağıdı örneğinde, tercih derecesi en çok,biraz, en az olarak sınıflandırılabilir. Değerlendirme sonucunda, sınıfın en seçilen, istenen öğrencisi, en az sevilen, istenmeyen öğrencisi ve biraz sevilen istenen öğrencileri ortaya çıkar.
Sosyometri uygulamasından sonra beliren gruplar; aşağıda belirtilen benzer etkinliklere yöneltilebilir.
1. Sınıf içi etkinliklerde ödev hazırlama rapor yazma, inceleme yapma, konu sunma gibi çalışmalarda bir araya getirilebilir.
2. Sınıf dışı etkinliklerde kol çalışmalarına katılma, okul derneklerinde görev alma, okul kooperatifinde çalışma, okul idaresine yardımcı olma gibi çalışmalarda bir araya getirilebilir.
3. Okul dışı etkinliklerde, spor, müzik çalışmalarında, gezi, eğlence, boş zaman değerlendirmeleri sırasında bir arada olmaları teklif edilebilir hatta velileri ile görüşülerek olumlu arkadaşlıklar desteklenebilir.