SINIF REHBER ÖĞRETMENLERİNİN, ÖĞRENCİLERLE (SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNE YARDIMCI OLMAK AMACIYLA) YAPTIKLARI GÖRÜŞMELERDE DİKKAT ETMELERİ GEREKEN NOKTALAR

SINIF REHBER ÖĞRETMENLERİNİN, ÖĞRENCİLERLE (SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNE YARDIMCI OLMAK AMACIYLA) YAPTIKLARI GÖRÜŞMELERDE DİKKAT ETMELERİ GEREKEN NOKTALAR
Öğretmenler okul ortamında zaman zaman öğrencilerin varolan sorunlarının çözümüne yardımcı olmak durumunda kalmaktadır. Öğrencileri tanımak amacıyla uygulanan test, anket, envanter gibi araçlardan elde edilen bilgiler doğrultusunda bazen öğretmen bir öğrenciyle görüşmek istemekte, bazen de öğrenci herhangi bir sorununa çözüm olması amacıyla öğretmeniyle görüşmeyi istemektedir. Birinci durumdaki öğrenciyle görüşmek, ona yardımcı olmak daha zordur, çünkü öğrenci bir yardım isteğinde bulunmamıştır; görüşmek, duygu ve düşüncelerini öğretmeniyle paylaşmak istemeyebilir. Ancak ikinci durumda öğrenci kendi isteğiyle görüşmek için başvurmakta, öğretmeniyle işbirliğine girme konusunda istekli davranmaktadır. Öğretmen böylesi bir durumda daha fazla etkili olabilmektedir.
Görüşme yapılmadan önce her iki durumda da başkaları tarafından rahatsız edilmeyecek bir ortam hazırlanmalı, (okulun rehberlik servisi odası bu iş için en uygun yerdir) öğrenciyle bu ortamda görüşülmelidir. Öğretmen öğrencisine karşı açık olmalı ve nasıl bir yardım yapabileceğini öğrenciye belirtmelidir. Görüşmenin başarılı olabilmesi için aşağıda belirtilen konulara uyulmalıdır:
1- Öğrenci dış baskılardan uzak olarak problemiyle yüz yüze gelebileceği bir ortam bulmalıdır.
2- Öğrenciye içten, anlayışlı, açık, dürüst ve dostça davranılmalı; öğrencinin, kendisinin değerli bir insan olduğunu, sorununun da incelenmeye değer bir sorun olduğunu ve gerçekten yardım göreceğini hissetmesi sağlanmalıdır.
3- Öğrenci konuşmalarının 2 yönü vardır; olguları ifade eden yön, duyguları ifade eden yön. Öğrencinin öncelikle olguları ifade eden konuşmalarından çok, anllattıklarının altında yatan duyguları üzerinde durulmalıdır. Öğrencinin kendisi, aile bireyleri, çevresindeki kişiler ya da olaylarla ilgili duygusal yönü hakkında bilgi alınmaya çalışılmalı, kendi duygularını fark etmesine yardımcı olunmalıdır.
4- Sorun, öğrencinin sorunu olduğuna göre konuşmaların büyük bir kısmını o yapmalıdır. Sorununu anlatma, açıklama, değerlendirme sorumluluğu öğrencinindir. Öğretmen, öğrencinin açıklamakta güçlük çektiği duygu ve düşüncelerini ifade etmesine, konuşmalarda çıkmaza girdiği, tıkandığı, sorununun altında ezilmeye başladığı durumlarda ona yardım ederek, cesaret ve güç vererek o durumdan kurtulmasına yardımcı olabilir.
5- Öğretmen öğrenciye; anlattıklarına, yaşantısına karşı önyargılı olmamalıdır.
6- Öğretmen, görüşme sırasında öğrencinin davranışlarını, düşüncelerini eleştirmeden, öğrenciyle mantık tartışmasına girmeden anlattıklarını dinlemelidir.
7- Yapılan görüşmede öğrenciden öğrenilen bilgiler gizlilik ilkesine uyularak öğrencinin izni olmadan başkalarıyla paylaşılmamalıdır. (Velisi ya da öğretmenlerine yüzeysel olarak genel bilgiler verilebilir).
8- Öğrenciye tavsiyelerde bulunmadan, sorununa yönelik olarak çözüm önerileri sunulmalıdır. Öğrenci çözüm yöntemlerinden hangisini seçip uygulayacağına kendisi karar vermelidir.
9- Sorun öğrenciye rağmen çözülmemeli, öğrencinin yaşamının her anında karşılaşabileceği sorunlar olabileceği düşünülerek, sorun çözme becerisine ulaşması için yardımcı olunmalıdır. Bu amaçla öğrenciye sorun çözme becerileri kazandırılmaya çalışılmalı, kendi sorununu kendisinin çözmesine yardımcı olunmalıdır.
10- Görüşmelere öğrencinin isteği doğrultusunda devam edilebileceği gibi, öğrenciye yardımcı olamadığını düşünen öğretmen de öğrencisine karşı dürüst davranarak içten bir biçimde görüşmeleri sona erdirmek istediğini belirtebilmelidir.
11- Öğretmenin, yardımcı olamadığını düşündüğü durumda, varsa okulun rehber öğretmeninden, yoksa Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nden yardım istenmelidir.
12- Görüşmede konuşulanların unutulmaması ve yapılan çalışmaların belgelendirilmesi için ek’te verilmiş olan görüşme formu mutlaka doldurulmalıdır ya da Öğrencilerle yapılan görüşmelerin kaydedildiği bir defter oluşturulabilir. Böylece elde edilen bilgiler zaman içinde unutulmamış ya da yanlış hatırlanmamış olur.
Öğrencinin sorununu çözmesinde, diğer uzmanlar kadar başarılı olunamasa da bilinmelidir ki öğretmenlerin bu tür bir yaklaşımı öğrenciler üzerinde olumlu bir etki bırakacak, yalnızca konuşması bile rahatlamasına yardımcı olacaktır. Öğretmen ile öğrenci arasında olumlu bir iletişim kurulacaktır. Şu da unutulmamalıdır, rehberlik çalışmaları yalnızca sorun çözmeye yönelik çalışmaları içermemektedir. Bu tür görüşmeler sürdürülürken de öğrencilerin kendilerini bir bütün olarak geliştirmelerine, kendilerini tanımalarına, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda akademik ve mesleki seçimler yapmasına da yardımcı olunmalıdır.